Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι αλγόριθμοι μας οδηγούν, στη συντριπτική πλειοψηφία, να διαβάζουμε γνώμες ανθρώπων που συμφωνούν με μας. Είναι λίγες φορές, απόρροια άλλων παραμέτρων αλγορίθμων, που έχουμε τη δυνατότητα να δούμε μια εντελώς διαφορετική από τη δική μας άποψη και να ακούσουμε την άλλη πλευρά. Η άλλη πλευρά είναι σοφή ακόμα κι όταν είναι σοκαριστική. Διότι είναι διαφορετική.
Κάπως έτσι αλίευσα την ακόλουθη φράση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
«Μα ακριβώς ένας από τους λόγους επιβολής του lockdown είναι και η θανάτωση των μικρομεσαίωνεπιχειρήσεων και η επιτάχυνση της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης κεφαλαίου μέσω καθολικού εξοβελισμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και κατάκτησης όλων των μεριδίων της αγοράς από εταιρείες αλυσίδες κολοσσούς».
Οφείλω να ομολογήσω ότι τη διάβαζα και ξαναδιάβαζα και δεν μπορούσα να συνέλθω από το σοκ. Είναι τόσο δύσκολο να κάνει κανείς μια απλή έρευνα στο διαδίκτυο και να δει ότι αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα με την πανδημία συμβαίνει σχεδόν σε κάθε χώρα του κόσμου; Κι ότι είναι ένα μοναδικό φαινόμενο που προσπαθούμε όλοι, ο καθένας από το δικό του μετερίζι, να αντιμετωπίσει;
H παραπάνω φράση ήταν σχόλιο στην ακόλουθη ανάρτηση:
«Από τις αρχές του φθινοπώρου που ξεκίνησε η αύξηση των κρουσμάτων η κυβέρνηση θα έπρεπε να είχε επεξεργαστεί ένα σενάριο για το ενδεχόμενο το λιανεμπόριο να μην μπορέσει να λειτουργήσει στις γιορτές. Ένα πρόγραμμα ενημέρωσης και στήριξης, ιδιαίτερα των μικρών επιχειρήσεων, ώστε να είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στην εφαρμογή του click away».
Η ανάρτηση αυτή ασκεί κριτική στην κυβέρνηση. Αλλά όποια κι αν είναι η ιδεολογική αφετηρία της, είναι μια ανάρτηση η οποία θα μπορέσει να γραφτεί από τον καθένα από μας. Ή μήπως τελικά δεν μπορεί;
Από την εποχή της πρώτης μεγάλης κρίσης η έννοια της διαφορετικότητας λοιδορήθηκε. Τα μπλε και πράσινα καφενεία του παρελθόντος βρήκαν τη σύγχρονη μορφή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ή είσαι μαζί μας ή είσαι εναντίον μας. Αδύνατο να βρεις καλά σημεία και στις δύο πλευρές. Σε μια ιδιότυπη δικτατορία του πολιτικού οπαδού η ακραία ρητορική αντιπαλεύεται τη φωνή της ισορροπίας. Σήμερα τα πάντα σχεδόν περνούν μέσα από το φίλτρο της πολιτικής ισοπέδωσης. Κι όλα δείχνουν ότι τα πολιτικά κόμματα επιδιώκουν την επικράτηση αυτής της λογικής. Της στυγνής, αδυσώπητης αντιπαράθεσης. Ακόμα και σε περίοδο πανδημίας. Ακόμα κι ύστερα από τόσες θυσίες όλων μας ανεξαιρέτως.
Αλήθεια, όμως, τι περιμένει το πολιτικό σύστημα τέλος πάντων από τις Ελληνίδες κι Έλληνες μετά από τόσα χρόνια; Ποιός θα υπερασπιστεί ποιόν ανάμεσα σε ένα χείμαρρο ψεύτικων ειδήσεων; Πώς θα συνέλθουμε όταν η πολιτική πλειοψηφία αλλάζει σε κάθε εκλογική αναμέτρηση απόρροια των αρνητικών διακυβερνήσεων; Πώς θα αντιμετωπίσουμε τον ερασιτεχνισμό σε κάθε έμφασή του; Πόσο θα αντέξουμε να βιάζεται η λογική μας και να εκβιάζεται η αντίληψή μας; Πώς θα κρατηθούμε ενεργοί ύστερα από δύο μοναδικές στα χρονικά απανωτές κρίσεις;
Η μεγάλη ανατριχίλα έρχεται μέσα από την ανάγνωση άρθρων κι απόψεων που απέχουν πάρα πολύ από την πρακτική λογική. Έρχεται μέσα από τη σιωπή μπροστά στα τόσα ανόητα λάθη στην καθημερινότητα. Έρχεται μέσα από την αγωνία υπεράσπισης ή καταδίκης του σπιτιού ενός πολιτικού. Έρχεται μέσα από την αποδοχή από σημαντική μερίδα ανθρώπων της φράσης: «περί εξοβελισμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και κατάκτησης όλων των μεριδίων της αγοράς από εταιρείες αλυσίδες κολοσσούς».
Η μεγάλη ανατριχίλα έρχεται μέσα από την πρωτοφανή πρακτική στασιμότητα της ελληνικής κοινωνίας.
Οι συνθήκες μοιάζει να μας ξεπερνούν. Κι η ελπίδα να χάνεται.
Πολλοί από μας αγωνίστηκαν σκληρά στην πρώτη κρίση. Για την οικογένεια τους. Για την πατρίδα τους. Επιβίωσαν. Προσπάθησαν. Και προσπαθούν. Δεν ήταν ριψασπίδες. Δεν φορούσαν κομματικές παρωπίδες. Αν σήμερα μπροστά στην πανδημία έχουμε αυτή τη συνολική διαχείριση, αν εκεί βαδίζουμε λίγο πριν την αυγή των διακοσίων ετών τότε δυστυχώς πραγματικά… επτωχεύσαμε!
