Στην πολιτική ζωή του τόπου, αν υπάρχει μια ενδιαφέρουσα είδηση τις τελευταίες ημέρες, αυτή είναι η παρουσίαση του νέου σήματος του ΣΥΡΙΖΑ. Κι αν αυτό ακούγεται οξύμωρο, όταν υπάρχουν τόσα πολλά πολιτικά γεγονότα και η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη ταυτόχρονα με τρία μέτωπα (πανδημία, οικονομία, ελληνοτουρκικά), δεν έχει κανείς παρά να παρατηρήσει προσεκτικά τη ροή της παρουσίασης και το συνοδευτικό κείμενο.
Δεν στέκομαι στο δημιουργικό του σήματος, αφού πάντοτε υπάρχει η υποκειμενικότητα στην αισθητική κρίση. Στέκομαι, ωστόσο, σε ένα σημείο. Ήταν άρτιο επαγγελματικά. Ήταν μια δουλειά που αρμόζει σε ένα πρώην πρωθυπουργό κι ένα κόμμα εξουσίας. Κι αυτό έχει τεράστια σημασία για την πολιτική ζωή της Ελλάδας. Γιατί; Διότι απλούστατα στα τέσσερα χρόνια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ η έλλειψη επαγγελματισμού ήταν ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του. Σχεδόν σε όλες τις εκφάνσεις του έργου και της καθημερινότητας των Ελλήνων συναντούσε κανείς έναν αφόρητο ερασιτεχνισμό.
Φυσικά αν κάποιος θέλει να είναι ελάχιστα αντικειμενικός κριτής θα πρέπει να παραδεχθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ απέχει έτη φωτός από την επιστροφή του στην εξουσία. Έχει απολέσει ίσως το πλέον βασικό προσόν στην πολιτική: τη δυνατότητα να ακούει η πλειοψηφία την άποψή του. Ο ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή, πρέπει να ανέβει ένα βουνό το οποίο περιγράφεται με τη φράση «δέχομαι να ακούσω την γνώμη σου» μέχρι να φθάσει στο σημείο καμπής «η γνώμη σου υιοθετείται από την πλειοψηφία των πολιτών». Κι αν υποθέσουμε ότι στην κορυφή του βουνού βρίσκεται η εξουσία, δεν αρκεί να κατρακυλήσει η Νέα Δημοκρατία κι ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Πρέπει να μπορέσει να ανέβει το βουνό ο ΣΥΡΙΖΑ.
Εκεί είναι και το ιδιότυπο της σημερινής πολιτικής σκηνής στην Ελλάδα. Στην πράξη αντίπαλο σήμερα η Νέα Δημοκρατία και ο κ. Μητσοτάκης δεν έχει τον ΣΥΡΙΖΑ. Στην πράξη αντίπαλο έχουν μόνο τον εαυτό τους. Αν η Νέα Δημοκρατία κυβερνήσει με απτό, μετρήσιμο έργο, αν κυβερνήσει με γνώμονα το τρίπτυχο αλήθεια-δουλειά-αποτέλεσμα τότε είναι σχεδόν αδύνατον να χάσει τις επόμενες εκλογές. Αλλά είναι εύκολο αυτό; Είναι τα 105 νομοσχέδια της Νέας Δημοκρατίας μέσα σε 14 μήνες έργο; Η εύκολη απάντηση είναι ναι. Είναι απτό και μετρήσιμο; Η ειλικρινής απάντηση είναι «θα δείξει». Υπάρχουν δύο σημεία που χρήζουν μεγάλης προσοχής:
- Η σχέση νόμου – υλοποίησης
- Η σχέση βελτίωσης – μεταρρύθμισης
Όσον αφορά στη σχέση νόμου-υλοποίησης υπάρχουν παραδείγματα που αποδεικνύουν το αντίθετο. Για παράδειγμα, από το 2013 υπάρχει νόμος για την κατάργηση της υποχρέωσης ύπαρξης και χρήσης εταιρικής σφραγίδας αλλά ακόμα και σήμερα δεν υπάρχει περίπτωση να κάνεις συναλλαγή με τράπεζα χωρίς να έχεις. Ή, αν θέλετε, αντικαπνιστικός νόμος υπήρχε από το 2008, αλλά η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αναγκάστηκε να ψηφίσει νέες ρυθμίσεις προκειμένου να γίνει η υλοποίησή του.
Όσον αφορά στη σχέση βελτίωσης – μεταρρύθμισης κι εκεί θέλει μεγάλη προσοχή. Είναι αδιαμφισβήτητα βελτίωση η δυνατότητα μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή να ανανεώνεις το δίπλωμά σου. Είναι, όμως, μεταρρύθμιση να αποκτήσεις ηλεκτρονικό δίπλωμα στο κινητό σου με πιστοποίηση η οποία να αναγνωρίζεται σε όλο πλανήτη. Είναι αδιαμφισβήτητα βελτίωση η άμεση έκδοση υπεύθυνης δήλωσης μέσα από την ιστοσελίδα της πολιτείας. Είναι μεταρρύθμιση να εκλαμβάνεται ως υπεύθυνη μια υπογεγραμμένη δήλωση από το προσωπικό ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.
Σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο στο ΒloombergLaw διάβασα τη φράση: «η πανδημία μετέφερε πολλές καθημερινές συναλλαγές στο διαδίκτυο, από το εμπόριο μέχρι τη διαδικασία δανεισμού, από τα επιδόματα ανεργίας μέχρι τη δημιουργία επιχειρήσεων». Όταν η πραγματικότητα είναι τόσο απτή τα πολιτικά κόμματα ή θα αντιδράσουν σε αυτή άμεσα ή απλά θα τα ξεπεράσει.
Εμείς έχουμε ένα τεράστιο κίνδυνο να πάθουμε όλοι μαζί το δεύτερο. Όσοι από μας είναι περίπου στην ηλικιακή ομάδα των σαράντα ετών, με αναγνώσεις για τον υπαρκτό σοσιαλισμό, έτσι αισθανόμαστε όταν ακούμε γνωστό υπουργό να προκρίνει να ακολουθήσει η Ελλάδα το παράδειγμα της Εσθονίας στη ψηφιακή επανάσταση. Μαζί με υποβόσκουσα θλίψη για το γεγονός ότι το παράδειγμα έχει αληθή στοιχεία μέσα του. Διότι αυτό κάνει η αλήθεια. Μαζεύει γύρω της κοινό από διαφορετικές αφετηρίες, ακόμα και από διαφορετικές προσλαμβάνουσες.
Η μοναδική ελπίδα είναι να συσσωρεύσουμε την μοναδική εμπειρία των δέκα ετών κρίσης, τα γαλόνια και τα παράσημα που όλοι έχουμε αποκτήσει από το γεγονός ότι έχουμε επιβιώσει την μεγαλύτερη κρίση που έζησε ιστορικά αναπτυγμένη χώρα μέχρι την έναρξη της πανδημίας του Covid-19, και τώρα που όλοι ζουν την κρίση της πανδημίας να βγούμε εμείς μπροστά. Με θέσεις. Με ιδέες. Και με ακραία επαγγελματικό τρόπο. Θα το γράψω, εξάλλου, για πολλοστή φορά. «Outofthebox» ιδέες χρειαζόμασταν από την εποχή των μνημονίων και πριν από την κρίση του Covid-19. Φανταστείτε πόσο σκληρά, δημιουργικά κι αποτελεσματικά πρέπει να δουλέψουμε τώρα. Και σήμερα πλέον η δουλειά αυτή πρέπει να αρχίσει από το κράτος.