Όταν η Πωλίνα τραγουδούσε τη γνωστή επιτυχία “πάμε για τρέλες στις Σεϋχέλλες” το 1986 o Nικολά Σαρκοζί ήταν ένας φέρελπις νέος πολιτικός. Είχε ήδη μια τριετή εμπειρία ως Δήμαρχος του Νεϊγί-συρ-Σεν (έμεινε μέχρι το 2002) κι είχε εκλεγεί για πρώτη φορά μέλος της γαλλικής εθνοσυνέλευσης. Σήμερα, το 2025 ο Νικολά Σαρκοζί είναι ένας πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας (2007-2012) που έχει καταδικαστεί για διαφθορά. Η ποινή που του έχει επιβληθεί, κι επικυρωθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο μόλις στις 18 Δεκεμβρίου 2024, είναι τρία χρόνια φυλάκιση με τα δύο απ’ αυτά να είναι σε αναστολή και το τρίτο με ηλεκτρονική παρακολούθηση ή αλλιώς όπως είναι γνωστό με “βραχιολάκι”. Σήμερα η Γαλλία ζει τις πιο δύσκολες στιγμές στη σύγχρονη πολιτική της ιστορία. Η ελίτ (κι εκεί) απέχει πάρα πολύ από την ζώσα κοινωνική πραγματικότητα. Σε αυτό το πολιτικό κλίμα ο Νικολά Σαρκοζί, ένας πολιτικός που αν διαβάσετε το μανιφέστο του το 2006 θα ενθουσιαστείτε ανεξαρτήτως ιδεολογικής αφετηρίας, ένας ηγέτης που διαχειρίστηκε την πολιτικοοικονομική κρίση της Ελλάδας το 2010-2012, αποφάσισε να πάει διακοπές στις Σεϋχέλλες.
H αλήθεια: στη Γαλλία η τοποθέτηση του ηλεκτρονικού βραχιολιού δεν γίνεται απαραίτητα άμεσα μετά την ανακοίνωση της ποινής. Η εισαγγελία πρέπει να υποβάλει αίτημα εντός προθεσμίας ενός μήνα στον δικαστή εφαρμογής των ποινών, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τον καθορισμό των λεπτομερειών της ποινής. Στη συνέχεια, ο ίδιος δικαστής έχει το δικαίωμα να καθορίσει το χρονικό πλαίσιο και τις διαδικασίες για την εφαρμογή της. Σύμφωνα με το νόμο, η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει έως και τέσσερις μήνες. Επομένως, είναι πιθανό ο Νικολά Σαρκοζί να ταξίδεψε στο εξωτερικό πριν τεθεί σε εφαρμογή η απόφαση για το “βραχιολάκι”.
H ατυχία (ή η ανοησία): οι διακοπές του Νικολά Σαρκοζί έγιναν γνωστές μέσα από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (και συγκεκριμένα το Tik Tok) της 13χρονης κόρης του. Αν εκείνη ήταν πιο φειδωλή στη διαχείριση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης ή εκείνος την είχε παρακαλέσει να μην ενημερώσει τους ακολούθους της για την επίσκεψη τους στις Σεϋχέλλες ίσως η παγκόσμια κοινότητα να μην μάθαινε ποτέ το ταξίδι του Σαρκοζί στο νησιωτικό σύμπλεγμα του Ινδικού Ωκεανού.
Η ουσία: Η μεγάλη συζήτηση στη Γαλλία ξεκίνησε περισσότερο από το μέρος παρά από το ταξίδι αυτό καθ’ αυτό. “Οι Σεϋχέλλες ήταν που ενόχλησαν περισσότερο” φώναζαν ορισμένοι. “Αν επισκεπτόταν ένα χωριό στην γαλλική περιφέρεια δεν θα γινόταν αυτός ο χαμός”. Ορισμένοι, όμως, επέμεναν ότι ήταν θέμα συμβολισμού. “Δεν πρέπει ένας πολιτικός, ένας πρώην Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας να δείχνει ότι δεν σέβεται τους νόμους ή τις δυσκολίες της κοινωνίας και να ταξιδεύει σε εξωτικά μέρη”. Στην πράξη η επιλογή Σαρκοζί είναι ένα δείγμα του πως βλέπουν την σύγχρονη κοινωνία πρώην και νυν πολιτικοί επικεφαλής κυβερνήσεων ή σημαντικών υπουργείων πρωτίστως στη Δύση. ”Δεν τους καίγεται καρφί”. Κι αυτό δεν έχει να κάνει με Αριστερά, Δεξιά, Ακροαριστερά, Ακροδεξιά. Έχει να κάνει με τους ανθρώπους, με τη φιλοσοφία τους. Και η σημερινή φιλοσοφία της συντριπτικής πλειοψηφίας των ατόμων που άσκησαν ή ασκούν εξουσία έχει γίνει συνώνυμο της δύναμης που πηγάζει από αυτή. Υπάρχει μια απόλυτη ψευδαίσθηση ολοκληρωτικής δύναμης. Μεσοπρόθεσμα μπορεί να αντέξει, μακροπρόθεσμα είναι καταδικασμένη στην απόλυτη αποτυχία.
Η συζήτηση-παγίδα: στη Δύση πρωτίστως ξεκίνησε η μόδα της πολιτικής ενσυναίσθησης. Το ChatGPT δίνει αμέσως τις απαντήσεις: “η πολιτική ενσυναίσθηση αναφέρεται στην ικανότητα των πολιτικών ηγετών, των θεσμών ή και των κοινωνικών ομάδων να κατανοούν και να λαμβάνουν υπόψη τους τις ανάγκες, τις ανησυχίες και τις συναισθηματικές καταστάσεις των πολιτών. Αυτό δεν σημαίνει μόνο κατανόηση σε διανοητικό επίπεδο, αλλά και προσπάθεια να δρουν με τρόπους που ανταποκρίνονται στις προσδοκίες και τα συναισθήματα της κοινωνίας.” Η πολιτική ενσυναίσθηση ως αντίληψη είναι σοφή. Ωστόσο κι αυτή γίνεται βορά στις καταχρήσεις της πολιτικής επικοινωνίας της εποχής.
Η σκέψη: Ο Ξενοφώντας προβάλλει την ιδέα ότι το ήθος δεν είναι μόνο μια προσωπική υπόθεση, αλλά και ένας σημαντικός παράγοντας για τη λειτουργία της κοινωνίας. Οι ηγέτες και οι πολίτες που επιδεικνύουν ηθική ακεραιότητα συντελούν στη σταθερότητα και την ευημερία της κοινότητας. Η επιστροφή (α) της αρετής ως κεντρικό στοιχείο του ήθους, (β) της αξίας του ήθους ενός ηγέτη και (γ) της σημασίας της αυτοπειθαρχίας είναι πλέον επιτακτική ανάγκη. Η ταχύτητα των εξελίξεων στην εποχή της τεχνολογίας και ο σύγχρονος καπιταλισμός σε Ανατολή και Δύση επιβάλλει βήματα προς τα πίσω όσον αφορά στις αρχές της πολιτικής ακεραιότητας. Δεν είναι ουτοπία. Είναι πλέον αναγκαία συνθήκη επιβίωσης όλων μας.
